2023 yılı, Türkiye’nin önde gelen sanayi kuruluşları Ford Otosan ve TÜPRAŞ için finansal anlamda güçlü bir yıl olarak kaydedildi. Ancak bu başarılar, işçiler için aynı derecede olumlu bir tablo sunmuyor. İşçilerin artan vergi yükü ve geçim sıkıntıları, şirketlerin kâr artışlarına gölge düşürüyor.
FORD OTOSAN’DA KÂR ARTIŞI VE VERGİ ORANI
Ford Otosan, 2023 yılının ilk altı ayında 15.7 milyar TL net kâr açıkladı. Bu, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 76.90’lık bir artışa işaret ediyor. Şirketin net kâr marjı, yüzde 8.6’dan yüzde 11.9’a yükseldi. Ancak bu büyüme, devlete ödenen vergilerle aynı oranda yansımadı. Ford Otosan, 49 milyar TL net kâr elde ederken sadece 73.8 milyon TL, yani yüzde 0.15 oranında vergi ödedi. Bu durum, işçiler arasında ciddi bir adaletsizlik algısı yaratıyor.
TÜPRAŞ’IN KÂRI VE İŞÇİLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşu olan TÜPRAŞ, 2023 yılının ilk yarısında 5.5 milyar TL net kâr elde etti. Şirketin dört rafinerisinde çalışan 3.579 işçi, işçi başına 1 milyon 536 TL net kâr sağladı. Ancak TÜPRAŞ da düşük vergi oranlarıyla dikkat çekiyor; 57.8 milyar TL vergi öncesi kâra karşılık sadece yüzde 7 oranında vergi ödedi. Bu durum, işçilerin üzerindeki vergi yükünü daha da ağırlaştırıyor.
İŞÇİLERİN GEÇİM SIKINTISI VE TEPKİLERİ
Evrensel Gazetesi’nde yer alan habere göre Ford Otosan ve TÜPRAŞ işçileri, artan vergi dilimleri nedeniyle maaşlarının eridiğini belirtiyor. Kocaeli’de çalışan işçiler, yüzde 27 ve yüzde 35’lik vergi dilimlerine girerek ellerine geçen ücretlerin azaldığını ifade ediyor. Özellikle Ford Otosan’da çalışan bir işçi, 40 bin TL olan maaşının 10 bin TL’sinin vergiye kesildiğini söylüyor. İşçiler, devletin zenginleri ve büyük şirketleri kolladığını, kendilerinin ise yüksek vergilerle baş başa bırakıldığını düşünüyor.
SENDİKALARIN ROLÜ VE İŞÇİLERİN TALEPLERİ
İşçiler, sendikaların kendilerini yeterince savunmadığını dile getiriyor. TÜPRAŞ işçileri, Petrol-İş Genel Başkanı Süleyman Akyüz’ün ara zam taleplerine karşılık olarak yılbaşını beklemeleri gerektiğini söylediğini aktarıyor. İşçiler, sendikalardan daha fazla destek bekliyor ve sözleşmelerin iki yıllık olması gerektiğini savunuyor. Ayrıca, enflasyon artı iyileştirme taleplerinin karşılanmasını istiyorlar.
VERGİ ADALETSİZLİĞİ VE GELECEK ENDİŞELERİ
İşçiler, vergi adaletsizliğinden duydukları rahatsızlığı dile getiriyor. TÜPRAŞ’ta çalışan bir işçi, maaşlarının yüzde 45-50’sinin vergiye gittiğini belirtiyor ve bordrolu çalışanların vergi kaçırma şansının olmadığını vurguluyor. İşçiler, devletin topladığı vergilerin büyük şirketlere dağıtıldığını düşünerek, bu duruma tepki gösteriyor.
Sonuç olarak, Ford Otosan ve TÜPRAŞ gibi dev şirketlerin kârlarını artırırken, işçilerin artan vergi yükü ve geçim sıkıntılarıyla başa çıkmak zorunda kalması, iş dünyasında adalet ve eşitlik konularını yeniden gündeme getiriyor. İşçiler, daha adil bir vergi sistemi ve ücret iyileştirmesi talep ederek, seslerini duyurmaya çalışıyor.