Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan 2023-2025 Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Eylem Planı kapsamında, kira sözleşmelerinin e-Devlet Kapısı üzerinden yapılması hedefleniyor. 2024 sonuna kadar uygulanması beklenen bu sistem, kira sözleşmelerini kayıt altına alarak kayıtdışı ekonomiyi önemli ölçüde azaltmayı amaçlıyor.
DİJİTAL SÖZLEŞMELERİN AVANTAJLARI
Dijital ortamda düzenlenecek kira kontratları, birçok kolaylık sağlayacak. Fiziksel kontrat ibrazı yerine, işlemler dijital ortamda daha hızlı ve pratik bir şekilde gerçekleştirilebilecek. Kiracı ve ev sahibi arasındaki anlaşmazlıklarda mahkeme süreçleri daha kolay yönetilecek. Ayrıca, bölgesel kira oranları vatandaşların kira fiyatlarını karşılaştırmasına olanak tanıyacak, bu da emlakçıların fiyat manipülasyonlarını önleyecek. Devletin vergi kaybının önüne geçilecek ve kira değerleri haritası oluşturulacak.
KONTRAT NASIL DÜZENLENECEK?
Standart kira sözleşmelerinin bilgileri, malikler tarafından sisteme girilecek. Kiralanan yer, kira bedeli, banka hesap bilgileri, artış oranları, kira süresi ve başlangıç tarihi gibi detaylar eklenecek. Taşınmazın bilgileri, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) verileri üzerinden alınarak sözleşmenin hangi taşınmaz için yapıldığı belirlenecek. Doldurulan sözleşme kiracının onayına sunulacak ve barkodlu bir kira sözleşmesi oluşturulacak.
E-KONTRAT YAPILMAZSA NE OLACAK?
E-Devlet üzerinden sözleşme yapılmaması durumunda idari para cezası uygulanması planlanıyor. Yazılı sözleşmelere uygulanan mevcut kurallar, e-kontrat sistemi için de geçerli olacak.
KİRA BEDELLERİNE ETKİSİ
E-Kontrat sistemi, kira bedellerinin tespitinde önemli bir rol oynayacak. Bu sistem sayesinde Türkiye genelinde bir kira haritası oluşturulacak ve mülklerin bedelleri dijital olarak izlenebilecek. Sulh hukuk hakimleri, bu haritadan faydalanarak kira bedellerini daha hakkaniyetli ve hızlı bir şekilde tespit edebilecek. Böylece piyasa şartlarına uygun kira bedelleri belirlenecek ve haksız kira artışlarının önüne geçilecek.
SAHTE SÖZLEŞMELERE SON
Altın Emlak Global Genel Müdürü Mustafa Hakan Özelmacıklı, e-Devlet entegrasyonu ile sahte imza ve usulsüz kiralamaların sona ereceğini belirtti. Türkiye’de 7 milyondan fazla kiracı bulunduğunu hatırlatan Özelmacıklı, sistemin kira gelir vergisi mükellef sayısında artış sağlayacağını ve kira değer haritalarının oluşmasına katkıda bulunacağını vurguladı.
KİRA BEDELLERİ TAKİP EDİLECEK
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2023 yılında beyanda bulunan ev sahibi sayısını 1.8 milyon olarak açıkladı. Ancak 3.7 milyon ev sahibinin beyanname vermediği ortaya çıktı. Ankara Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetim Bölümü Başkanı Prof. Dr. Harun Tanrıvermiş, e-kira kontrat düzenlemesiyle konut piyasasının daha şeffaf ve güvenilir hale geleceğini belirterek, kira bedellerinin e-Devlet üzerinden takip edileceğini ifade etti.
