Çevre Kanunu’na göre, Marmara Denizi Havzası’nda bulunan illerdeki belediyeler ve bağlı kurumlar, atıksu gelirlerinin yarısını ileri arıtma tesislerinin yapımı ve işletmesi için ayırmak zorunda. Ancak İSU’nun bu yükümlülüğü yerine getirmediği tespit edildi.
Sayıştay denetçileri, İSU’nun 2022–2024 yılları arasında bu amaçla 1 milyar 83 milyon lira ayırması gerekirken, paranın başka ödemelerde kullanıldığını belirledi.
İSU bu dönemde toplam 1 milyar 141 milyon lira aktarmış olmasına rağmen, yıl sonunda hesapta sadece 30 milyon lira kaldı.
Raporda; Marmara Denizi Hidrolojik Havzası’nda yer alan Kocaeli ilinde faaliyet gösteren İSU tarafından, mevzuata göre atıksu gelirlerinin yarısının ileri atıksu arıtma tesislerinin kurulması ve işletilmesi için ayrılması gerekirken bu yükümlülüğün yerine getirilmediği ve ayrılan
kaynakların da amacı dışında kullanıldığı görülmüştür. 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 10.06.2022 tarihinde yürürlüğe giren Ek 16’ncı maddesinin birinci fıkrasında, Boğazlar ve Susurluk Havzası dâhil Marmara Denizi Hidrolojik Havzası’nda ve bu Havza’da yer alan illerden İstanbul, Bursa ve Kocaeli illerinin tamamında, büyükşehir, il ve ilçe belediyelerinin bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde
iş termin planlarını Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına sunmak ve 3 yıl sonunda da ileri atıksu arıtma tesislerini kurup işletmeye almak zorunlu olduğu belirtilmiştir. Ayrıca aynı maddenin ikinci fıkrasında, birinci fıkrada belirtilen sınırlar içerisindeki büyükşehir, il ve ilçe
belediyelerinin Çevre Kanunu’nun 11’inci maddenin altıncı fıkrasında belirtilen atıksu gelirlerinin yarısını birinci fıkrada belirtilen ileri atıksu arıtma tesislerinin kurulması ve işletilmesinde bu tesisler kurulana kadar kullanılmak üzere ayırmak zorunda olduğu ve ayrılan bu gelirlerin bu maddede belirtilen amaç dışında kullanılamayacağı hüküm altına alınmıştır. Yapılan incelemeler neticesinde, İSU tarafından ileri atıksu arıtma tesislerinin kurulması ve işletilmesi için aktarılacak kaynakların saklanması için 14.11.2022 tarihinde banka hesabı açıldığı, açılan bu hesaba 31.12.2024 tarihine kadar 2022 yılında 66.947.919,04
TL, 2023 yılında 371.310.355,48 TL ve 2024 yılında 703.327.534,97 TL toplam 1.141.585.809,49 TL aktarıldığı, ancak aktarılan bu kaynakların İdarenin farklı ödemeleri için kullanıldığı, 31.12.2024 tarihi itibarıyla hesap bakiyesinin 30.623.816,61 TL olduğu; ayrıca
İdarenin 2872 sayılı Kanun’un Ek 16’ncı maddesinin yürürlüğe girdiği 10.06.2022 tarihinden 31.12.2024 tarihine kadar 2872 sayılı Kanun’un 11’inci maddenin altıncı fıkrasında belirtilen atıksu gelirlerinin 2022 yılında 222.844.365,02 TL, 2023 yılında 706.251.844,95 TL ve 2024
yılında 1.237.063.193,79 TL, toplam 2.166.159.403,76 TL olduğu, buna göre ileri atıksu arıtma tesislerinin kurulması ve işletilmesi için İdare tarafından 1.083.079.701,88 TL kaynak ayrılması gerekirken bu yükümlülüğün yerine getirilmediği tespit edilmiştir. İdare tarafından verilen cevapta, nakit sıkıntısı sebebi ile ayrılan kaynağın kullanıldığı belirtilmiştir” ifadeleri yer aldı.
