C vitamini (askorbik asit), suda çözünebilen ve vücutta depolanmayan bir vitamindir. Bu, ihtiyaç fazlasının idrar yoluyla atılması anlamına gelir. İnsan vücudu C vitamini üretemediğinden, beslenme yoluyla dışarıdan alınması zorunludur. En çok turunçgiller, yeşil yapraklı sebzeler, çilek, kivi ve brokoli gibi gıdalarda bulunur. Zira sporcu bireylerin formlarını koruması için yüksek seviye meyve yiyemeyeceği ve hatta yememesi gerektiği aşikardır, bu yüzden c vitaminini dışardan supplement yoluyla alınması gerekmekte olabilir.
VÜCUT GELİŞTİRME AÇISINDAN ÖNEMİ
Vücut geliştirme ile uğraşan sporcular için C vitamini, genel sağlık ve kas gelişimi açısından kritik roller üstlenir:
Antioksidan Etki: Yoğun antrenmanlar sonucu oluşan serbest radikalleri nötralize eder. Kas hasarını azaltarak toparlanmayı hızlandırır.
Kortizol Seviyesini Düşürme: Antrenman sonrası yükselen stres hormonu kortizol, kas yıkımına yol açabilir. C vitamini bu seviyeleri azaltarak kas kaybını önlemeye yardımcı olur.
Kollajen Sentezi: Bağ dokularının ve tendonların güçlenmesi için gereken kollajen üretiminde rol alır. Bu da sakatlık riskini düşürür.
Demir Emilimi: Bitkisel kaynaklı demirin emilimini artırarak, oksijen taşıma kapasitesine katkı sağlar — bu da performansı olumlu etkiler.
Bunların yanı sıra c vitamini çok etkili bir su atıcıdır. Bu yüzden görüntünün netleşmesinde de c vitamini çok önemli rol oynar.
FAYDALARI
Bağışıklık sistemini güçlendirir.
Yorgunluk ve bitkinlik hissini azaltır.
Cilt, diş eti ve damar sağlığını destekler.
Anti-aging etkisi vardır.
Fazla ödemi atar ve taşınımı arttırır.
YÜKSEK DOZ KULLANIMININ ZARARLARI
C vitaminin fazlasının idrarla atılacağını belirtmiştik. Bu da böbrek üzerinde ekstra stres anlamına gelir.
Günlük önerilen miktarın çok üzerinde (örneğin 2,000 mg üstü) uzun süreli kullanımı, mide bulantısı, ishal, böbrek taşı riski ve mide kramplarına neden olabilir. Vücut fazla C vitaminini atsa da, aşırı takviye alışkanlığı uzun vadede zararlı olabilir.
SONUÇ
C vitamini, yalnızca genel sağlığın korunması için değil, aynı zamanda vücut geliştirme vb. gibi yüksek efor gerektiren sporlarda da önemli bir destekleyicidir. Doğru dozda ve düzenli alınması, performansı artırırken toparlanma sürecini de olumlu yönde etkiler.
Fazlası ise böbrekte gereksiz stres yaratır.
Yazının önceki kısımlarında da belirtildiği üzere sporcuların C vitaminini dışarıdan meyve ve benzeri yollarla yeteri kadar karşılaması çok mümkün olmamakta dolayısıyla içeriğini araştırdığı bir takviye yoluyla alması önem arz etmektedir.