İstanbul’daki zincir marketler ve semt pazarlarında satılan birçok sebze ve meyvede, insan sağlığını tehdit edebilecek düzeyde pestisit kalıntısı tespit edildi.
Analiz edilen ürünlerin yüzde 33’ünde yasaklı ya da ruhsatsız pestisitler görüldü. Pestisit kalıntısı olduğu belirlenen örneklerin yüzde 90’ında ise üreme sağlığı ya da çocuk gelişimi açısından risk taşıyan kimyasala rastlandı.

EN ÇOK SALAMURA YAPRAKTA GÖRÜLÜYOR
Domates, biber, elma, salatalık ve ıspanak gibi 14 ürün inceleme altına alınırken, en çok kalıntı görülen ürünler arasında ilk sırada salamura yaprak yer aldı.
Salamura yaprağın ardından ise sivri biber ve ıspanak geliyor. Greenpeace Türkiye, denetimlerin yükseltilmesini, pestisit analiz sonuçlarının kamuoyuyla şeffaf biçimde paylaşılmasını ve organik üretimin daha fazla desteklenmesini bekliyor. Öte yandan PFAS (perflorlu ve poliflorlu alkil maddeler) içeren pestisitler dikkat çekti. “Sonsuz kimyasallar” olarak adlandırılan PFAS maddeleri, doğada çözünmeyen yapılarıyla çevre ve insan sağlığı açısından büyük risk barındırıyor. Raporda analiz edilen örneklerin 67’sinde en az bir PFAS içeren pestisit kalıntısı tespit edildi. Bu maddelerin çocuk gelişimini olumsuz etkilediği ve hormonal bozukluklara sebep olabileceği görülüyor.

BİRÇOK HASTALIĞA SEBEP OLABİLİYOR
Pestisitler, kısa vadede bulantı, kusma ve baş ağrısı gibi akut etkilerin yanında, uzun vadeli maruziyet durumunda nörolojik bozukluklar, kanser, hormonal dengesizlikler ve üreme sağlığı sorunlarına sebep olabiliyor. Halk sağlığı uzmanı Prof. Dr. Çiğdem Çağlayan, BBC Türkçe’ye gerçekleştirdiği açıklamada özellikle çocuklarda erken ergenlik vakalarının arttığını ifade etti.
Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye’de pestisit kalıntısı denetimlerinin düzenli olarak gerçekleştirildiğini ve son 3 sene içerisinde bu oranların yüzde 35 azaldığını duyurmuştu. Öte yandan 2024 yılı başında AB mevzuatına uygun şekilde 223 pestisit maddesi yasaklandı. Fakat Greenpeace ve uzmanlara göre bazı yasaklı pestisitler hâlâ kullanımda. Türkiye’nin AB ülkelerine gönderdiği tarım ürünlerinin pestisit nedeniyle sık sık iade edilmesi de bu sorunun devam ettiğini gösteriyor.
Uzmanlar, pestisit kullanımını azaltmanın yolunun organik tarımı teşvik etmekten ve biyolojik mücadele yöntemlerini yaygınlaştırmaktan geçtiğini belirtiyor.
